Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2016

Ο Καρατάσσος κατά τον ακαδημαικό Αντώνιο Κεραμόπουλο. Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Συμπληρώνοντας τα περί Καρατάσσου, του άξιου στην ξηρά αγωνιστή, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε και τις επιδόσεις του στη θάλασσα. Εξ όσων γνωρίζω, οπλαρχηγός που σχεδίαζε και επιχειρούσε αμφίβιες καταδρομικές δράσεις μέχρι το τέλος του αγώνα, ήταν μόνο ο Καρατάσσος.
Οι εμπειρίες του στη θάλασσα ξεκινούν δυο δεκαετίες
πριν, εξ ανάγκης, όταν όλοι οι οπλαρχηγοί της Ελλάδας κλέφτες - αρματολοί κυνηγήθηκαν από τον Αλή πασά και τον γιο του τον Βελή. Όλοι τους από συμφώνου συγκεντρώθηκαν στη Σκιάθο και αποφάσισαν να μεταφέρουν τον πόλεμο στη θάλασσα. Κέντρο των διαβουλεύσεων ήταν το Μοναστήρι της Παναγιάς της Σκιάθου, νέο Μοναστήρι, με χρόνο ίδρυσης το 1794.
Ο συναγερμός στη Σκιάθο είναι μεγάλος. Αναφέρεται στις πηγές ο αριθμός 1.400*. Χίλιοι τετρακόσιοι καπεταναίοι και κλεφταρματολοί απ' όλη την Ελλάδα στη Σκιάθο, πολεμιστές που υπηρέτησαν τις ξένες δυνάμεις επί έτη, Βλαχάβας, Λαζαίοι, Τσαχίλας, Μπιζώτης, Σύρος, Ρομφέης (;), Καρατάσσος, Γάτσος, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και από τους θαλασσινούς ο Μιαούλης, αποφασίζουν να υπηρετούν πλέον την ιδέα της απελευθέρωσης της δούλης Ελλάδος και κανέναν άλλον.
Βρισκόμαστε στο 1807. Στη Σκιάθο, όπου "ποτέ κατής δεν κρένει", αποφασίζεται να καταρτιστεί ελληνικός στόλος με δική του σημαία. Ειδικότερα αποφασίζεται:
"1. Να διεκδικήσουν την κυριαρχία στη θάλασσα με ορμητήριο την Σκιάθο.
2. Να προβάλουν τη δύναμη της κλεφτουριάς ως εθνικής πλέον δύναμης.
3. Να παλέψουν για εθνική ανεξαρτησία με τις δυνάμεις του γένους, με εθνικά σύμβολα.
4. Οι Μεγάλες δυνάμεις, ναι, αν θέλουν να βοηθήσουν, κάθε βοήθεια δεκτή, αλλά για την εξυπηρέτηση των ελληνικών στόχων"**.
"Γεμίζει η Σκιάθος, η Σκόπελος με ελληνικά πλοία. Εβδομήντα πλοία, 1.400 μαχητές σε πειρατικά σκάφη με ονόματα: "Άσπρη θάλασσα" (Αιγαίο), "Κασσάνδρα", "Όλυμπος", "Νάουσα", "Βάλτος", "Σκιάθος", "Μωριάς".
Αρχηγός του ελληνικού στόλου ο Σταθάς με υπαρχηγό τον Νικοτσάρα. Επτά οι Ελληνικές μοίρες, άλλοι τις θέλουν δέκα, με Έλληνες κυβερνήτες, πολεμιστές και πληρώματα. Ένας των μοιράρχων ο Καρατάσσος. Για πρώτη φορά πλέουν στα γαλανά νερά του Αιγαίου πλοία ελληνικά με υψωμένη ελληνική σημαία, το 1807***. Τα πανιά των πλοίων μαύρα, κατάμαυρες και οι στολές των πληρωμάτων, όπως το συνήθιζαν οι πειρατές τις εποχής, όπως ταίριαζε στη συγκυρία: "Νίκη ή θάνατος""****.
Όταν ο τουρκικός στόλος, αποτελούμενος από δυο φρεγάτες, δυο πλοία με όλμους και αρκετά άλλα μικρότερα πλοία, με ναύαρχο τον πλοίαρχο Κιουτσούκ Αλή Σκαντρίλ, κατευθύνθηκε εναντίον της Σκιάθου, οι Έλληνες καπεταναίοι ζήτησαν τη βοήθεια του John Stuart πλοιάρχου της αγγλικής φρεγάτας "Sea Horse". Ακολούθησε διήμερη ναυμαχία (5-6 Ιουλίου 1807) κοντά στη Σκόπελο. Τελικά η τουρκική ναυαρχίδα "Bendere Tjafer", με σοβαρές βλάβες, ύψωσε λευκή σημαία και παραδόθηκε. Δυο κορβέτες βυθίστηκαν και ο υπόλοιπος τουρκικός στόλος καταδιωκόμενος κλείστηκε στον Ελλήσποντο. Φανταζόμαστε τον Καρατάσσο στα σαράντα του και κάτι να κάνει ρεσάλτο! Αξιοθαύμαστοι οι Έλληνες στεριανοί σε ρόλο ναυμάχων*****.
Στα κατοπινά χρόνια ο Καρατάσσος κατ' επανάληψη επιχειρεί ρεσάλτα. Αιχμαλωτίζει μεταγωγικά πλοία και τα στέλνει πεσκέσι στην Κυβέρνηση, πλήρη εφοδίων πάντοτε. Δεν θα αναφερθώ σε περιπτώσεις, είναι πολλές και γίνονταν πάντοτε με στόχο να κοπούν οι αρτηρίες ανεφοδιασμού του εχθρού. Το μεγάλο όπλο του Καρατάσσου ήταν πάντοτε, στην ξηρά ή τη θάλασσα, ο αιφνιδιασμός.
Στην περίπτωση των Τρικέρων ο Καρατάσσος χρησιμοποιεί το όπλο του αιφνιδιασμού, όχι απλώς και μόνο για μια καταδρομική επιχείρηση, αλλ' ως πλήρη, γενική απόβαση των στρατιωτικών φαλάγγων. Τα νούμερα είναι καταλυτικά και τα αποτελέσματα θυμίζουν τη ρομφαία του Γεδεών******. Η πρώτη απόβαση στο Τρίκερι, επιτυχής, έγινε μέρα, η δεύτερη, αμέσως μετά τη ναυμαχία του Ναβαρίνου, με διαταγή της Κυβέρνησης, επίσης επιτυχής, πραγματοποιήθηκε νύχτα! Δικαιολογημένα ο ακαδημαϊκός καθηγητής Αντώνιος Κεραμόπουλος, πλέκοντας το εγκώμιο του Καρατάσσου γράφει:
"Γνωρίζετε άλλους αρχηγούς του Αγώνος αμφιβίους να έκαμον τοιούτους αφόβους πολεμικούς περιπάτους από των εκβολών του Αλιάκμονος μέχρι Σουλίου και από Ναούσης μέχρι Ματαπά, αγωνιζόμενοι ως ο Καρατάσσος και οι συν αυτώ όχι εκ στενού τοπικού ενδιαφέροντος ή εξ ανάγκης, αλλά μόνον δια την Ελλάδα, δια την ιδέαν αυτής και της ελευθερίας;"*******.

* Βασδραβέλης Ιωάννης, Οι Μακεδόνες κατά την επανάστασιν του 1821, εκδ. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, τρίτη έκδοση, Θεσ/νίκη 1967, σελ. 44.
** Βαλσαμίδης Εμμανουήλ, Η πάλη της Νάουσας με τον Αλή πασά και οι ξένες δυνάμεις, σελ. 172.
*** ό.π., σελ. 175, (Ορίστηκε ο τύπος της ελληνικής σημαίας με τα χρώματα της θάλασσας και του ουρανού και έναν σταυρό στη μέση. Αυτή η σημαία υφάνθηκε σε αργαλειό του μοναστηριού και υψώθηκε σε κλίμα έντονης συγκίνησης σε όλα τα καράβια).
**** ό.π., σελ. 173.
***** ό.π., σελ. 177.
****** Παλαιά Διαθήκη, Κριταί κεφ. Ζ΄ στ. 7
******* Πρακτικά Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 13 (1938), σελ. 247 και Τζαφερόπουλος Απόστολος, Οι Καρατασσαίοι, σελ. 3.
   

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου