Μια διαφορετική προσέγγιση για την διαχείριση του νερού. Πώς θα ήταν η διαχείριση του νερού στον Δήμο Νάουσας μέσω Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας με μετόχους τους ίδιους τους δημότες;
Το νερό αποτελεί θεμελιώδες κοινωνικό και περιβαλλοντικό αγαθό, η προστασία και διαχείριση του
οποίου αναγνωρίζεται τόσο από το Σύνταγμα της Ελλάδας όσο και από το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ειδικότερα, το άρθρο 24 του Συντάγματος κατοχυρώνει την προστασία των φυσικών πόρων, ενώ η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει επανειλημμένα τονίσει ότι το νερό συνιστά δημόσιο αγαθό ζωτικής σημασίας, το οποίο πρέπει να τελεί υπό ουσιαστικό δημόσιο έλεγχο. Στο πλαίσιο αυτό, ο Δήμος Νάουσας κλήθηκε να εξετάσει σύγχρονες και βιώσιμες μορφές διαχείρισης των υδατικών του πόρων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της περιοχής και τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.Η Νάουσα διαθέτει πλούσιους υδατικούς πόρους, οι οποίοι ιστορικά συνέβαλαν στην αγροτική, βιομηχανική και κοινωνική της ανάπτυξη. Ωστόσο, η γήρανση των υποδομών, το αυξημένο κόστος συντήρησης, οι πιέσεις της κλιματικής αλλαγής και οι περιορισμοί στη χρηματοδότηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθιστούν αναγκαία την αναζήτηση εναλλακτικών διοικητικών σχημάτων. Ένα τέτοιο σχήμα θα μπορούσε να είναι η σύσταση Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ) ειδικού σκοπού, με αντικείμενο τη διαχείριση του νερού και με μετόχους τους ίδιους τους δημότες του Δήμου Νάουσας.
Νομικά, η ΙΚΕ αποτελεί ευέλικτη εταιρική μορφή, προβλεπόμενη από τον ν. 4072/2012, η οποία επιτρέπει τη συμμετοχή φυσικών προσώπων με περιορισμένη ευθύνη και σαφές καταστατικό πλαίσιο. Η συμμετοχή των δημοτών ως μετόχων διασφαλίζει ότι ο έλεγχος της εταιρείας παραμένει στην τοπική κοινωνία, ενώ ο Δήμος Νάουσας δύναται να συμμετέχει θεσμικά είτε ως εταίρος είτε μέσω ειδικών δικαιωμάτων καταστατικού χαρακτήρα, εξασφαλίζοντας τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού και την τήρηση των αρχών της καθολικής πρόσβασης και της κοινωνικής τιμολόγησης.
Πολιτικά, ένα τέτοιο εγχείρημα ενισχύει τη συμμετοχική δημοκρατία και την κοινωνική λογοδοσία. Οι δημότες της Νάουσας δεν αντιμετωπίζονται απλώς ως καταναλωτές μιας υπηρεσίας κοινής ωφέλειας, αλλά ως συνδιαμορφωτές της πολιτικής διαχείρισης του νερού. Μέσω της μετοχικής τους ιδιότητας, αποκτούν λόγο στον στρατηγικό σχεδιασμό, στον έλεγχο των οικονομικών στοιχείων και στις επενδυτικές επιλογές, γεγονός που περιορίζει τον κίνδυνο ιδιωτικοποίησης και αποξένωσης ενός κρίσιμου δημόσιου αγαθού.
Παράλληλα, η λειτουργία της ΙΚΕ μπορεί να συμβάλει στην αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων, αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες, ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία και εξειδικευμένο προσωπικό, χωρίς τις αγκυλώσεις της κλασικής δημοτικής διοίκησης. Τα πιθανά οικονομικά πλεονάσματα μπορούν να επανεπενδύονται αποκλειστικά σε έργα ύδρευσης, προστασίας των πηγών, μείωσης των απωλειών και περιβαλλοντικής αναβάθμισης της περιοχής της Νάουσας.
Ωστόσο, η εφαρμογή ενός τέτοιου μοντέλου προϋποθέτει αυστηρές θεσμικές εγγυήσεις. Απαιτείται σαφής οριοθέτηση αρμοδιοτήτων, διαρκής δημόσιος έλεγχος, ρήτρες μη μεταβίβασης των μετοχών σε τρίτους εκτός δημοτών και πρόβλεψη κοινωνικών πολιτικών για ευάλωτες ομάδες. Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, υπάρχει ο κίνδυνος αλλοίωσης του κοινωνικού σκοπού και μετατροπής της εταιρείας σε μηχανισμό έμμεσης ιδιωτικοποίησης.
Συμπερασματικά, η διαχείριση του νερού στον Δήμο Νάουσας μέσω ΙΚΕ με μετόχους τους δημότες μπορεί να αποτελέσει ένα καινοτόμο, δημοκρατικό και νομικά συμβατό μοντέλο, εφόσον εντάσσεται σε ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο και υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Πρόκειται για μια επιλογή που συνδυάζει την πολιτική συμμετοχή, την κοινωνική ευθύνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη, με στόχο τη διαφύλαξη του νερού ως κοινού αγαθού για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές της Νάουσας.
Λ.Γ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου