Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2021

"'ΤΑ ΦΩΤΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟΥ ΤΑΞΙΑΡΧΗ" (Μνήμες του μακρινού 1968). Του Τάσου Καραμπατζού


Ανήμερα των Φώτων  η μάνα μου τον έλεγε  τον μπαμπά μου: Κώστα, είσαι στα καλά σου; Πού θα πάτε βρε; Πού τα παίρνεις και  τα παιδιά; Δεν βλέπεις έξω χιόνι, φαντάσου εκεί πάνω τι  θα γίνεται; Ο Κώστας όμως εκεί. Ήταν .... στα καλά του. Πού να  γίνει ζάπι.  Το πάθος και η αγάπη του για το βουνό, μοναδικό. Άλλωστε  παλιός κυνηγός από τον πατέρα του και τους μπαρμπάδες του, αλλά και (εμμέσως) γαμπρός του Πουρέγκα με τα πρόβατα. Άρα το βουνό ήταν το  πάθος του. Δεν θα ξεχάσω τις αμέτρητες αναβάσεις που κάναμε από το σπίτι με τα πόδια μέχρι τις κορυφές στο Σιδεράκι, Στις Τρείς οξιές, στον Αεροπόρο, τη Μαύρη Πέτρα κλπ. Πολές επίσης και οι "νυχτερινές" πορείες που μας ανέβαζε -μέσω της "Σπαστήρας" στον Αγιο Ταξιάρχη και γυρνούσαμε από Αγία Τριάδα, έτσι για να ....σκληραγωγηθούμε, ενοψει.... στράτευσής μας! 

       Και φυσικά, κάθε χρόνο τέτοια ημέρα  ο μπαρμπα-Σπύρος, μας περίμενε για να ξεκινήσει τη λειτουργία και να ρίξει το σταυρό στο άγια μας εξωκκλήσι. Εκεί που μόνασε κάποτε ο Όσιος Θεοφάνης  ο και πολιούχος της Νάουσας. 

        Θυμάμαι λοιπόν οτι ήταν 6-1-1968. Οι οικογένειες Γιώργου  Καραγιαννόπουλου (Σχολή Οδηγών), Γιώργου Παπαπέσιου (περίπτερο), οικ. Δημούλα, Γρηγ.Μήτσαλας, Λάλας (ηλεκτρολόγος), Βασ. Κάρτας, Γρηγόρης (Μπούλης) Καμτσικάς, Νίκος Καλλιδάκης και πολλοί ακόμη που ξεχνώ, περίμεναν να ανεβεί ο Κώστας ο Καραμπατζός με τα παιδιά του, για να ρίξουν το σταυρό. 

      "Επίτροπος" της εκκλησίας των Ταξιαρχών,  ήταν -όπως είπα- ο γνωστός μπαρμπα-Σπύρος Αποστόλου. Άνθρωπος εργατικός και φιλότιμος,  με πολύ μεγάλη προσφορά στη συντήρηση του Ναού, του παλιού σπιτιού και όλου του αύλειου χώρου. Τέτοια μέρα, όπως και των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ τον Νοέμβρη που ήταν το "ισνάφι" των  ξυλουργών, ο έξω Αγιαταξιάρχης, είχε την τιμητική του. Αφού λοιπόν γινόταν ένα  πολύ σύντομο ιερό τελετουργικό των Θεοφανείων- καθώς δεν είχαμε ποτέ Παππά- έφτανε η  ώρα να πέσει  ο  σταυρός στο πουστάβι της βρύσης. Εκείνη την ημέρα είμασταν όλοι εκεί. Το χιόνι τα είχε ασπρίσει  όλα. Κρύο, ψόφος! Ολόγυρα τα δέντρα κάτασπρα. Ένα τοπίο μαγευτικό.  

       Με πολύ συνοπτικές διαδικασίες λοιπόν, λόγω του φοβερού ψύχους,   ο "τελετάρχης" μπαρμπα-Σπύρος ρίχνει τον σταυρό  στο νερό και παραγγέλνει  να τον "πιάσει" ο πιο μικρός των παρευρισκομένων. 

       Τύχη και ευλογία μαζί. Ο μικρότερος  έτυχε να είμαι εγώ, σε ηλικία 9 χρονώ. Όταν με "έδειξε" είναι αλήθεια οτι ντράπηκα ανάμεσα στους μεγάλους. Μου σήκωσε το δεξί μανίκι ο μπαμπάς μου, τζούπ... το χέρι μέσα στο νερό και να ο αγιασμένος Σταυρός!  Ασπασμοί, ευχές, χρόνια πολλά έδιναν κι έπαιρναν.  

        Γραμμή όλοι στη συνέχεια  για το  διπλανό σπιτάκι για  να ζεσταθούμε και να στεγνώσουμε τα βρεγμένα πόδια μας.  Το τζάκι φυσικά το είχε αναμένο από ώρα ο μπαρμπαΣπύρος. Μικρός ο χώρος. Είχε ντουμανιάσει η φλόγα με οξύτικα και καστανιές που είχε μαζέψει  γύρω απ'το δάσος. Μαζευτήκαμε λοιπόν σ'ενα χώρο 4Χ4 καμία 25ριά άτομα ! Εκείνη την ώρα, δεν υπα΄ρχουν άλλες επιλογές. Ο ένας λοιπόιν πάνω στον άλλο. Ποιός να μείνει έξω; Δε γινόταν. 

       Άρχισε σιγα-σιγά το ψήσιμο στη ζιάρη. Η σκάρα μόνο μία. Πρώτα μπήκαν τα λουκάνικα για τα παιδιά και μετά οι μπριζόλες και τα άλλα συναφή κρεατικά.  Τα διάφορα "συμπαρομαρτούντα" (πίτες, τουρσί, αντζούγιες, τυρί, μπάτσιος, ελιές κλπ) είχαν ήδη καταλάβει τη θέρση της τους στο τραπέζι του .... "μυστικού  δείπνου". Βλεπετε, όλα ήταν ...αγιασμένα και  μάλιστα πολύ "συγχωρεμένα"! Οι πιο μερακλήδες, άνοιξαν και τα πρώτα πενηνταράκια με Ναουσαϊϊκο ρακί διπλοβρασμένο και αμέσως σερβιρίστηκε  και το κοκκινέλι, το ξινόμαυρο το ευλογημένο. Τι ωραία που πηγαίνει με κρέας,  καλό μεζέ και καλή παρέα; Σκέτη τρέλα!

       Στο μεταξύ, εξω  είχε αρχίσει και πάλι να χιονίζει.  Θυμάμαι τις  οικογένειες Καραγιαννόπουλου -Παπαπέσιου, είχαν ανεβεί με τα αυτοκίνητά τους μέχρι την Αγία Τριάδα και μετά, τον ανήφορο με τα πόδια. Εμείς βέβαια κάθε χρόνο, ανεβαίναμε ένα  παλιό μονοπάτι από "Χώρας Νερό" - "Σπαστήρα" και μετά μπαίναμε μέσα στον λάκκο Ταξιαρχών και βγαίναμε ακριβώς κάτω από τη βρύση του Ταξιάρχη. Το μονοπάτι αυτό το περπατούσαν ελάχιστοι και τώρα φυσικά έχει κλείσει εντελώς. 

      Θυμάμαι επίσης οτι εκείνη την περίοδο, διανοίγονταν ο δρόμος από Αγία Τριάδα προς Ταξιάρχη & Μύλους. Και ο μπαραμπα-Σπύρος  είχε μεγάλη έγνοια για το πότε θα ολοκληρωθεί. (Στη μια φωτογραφία που αναρτώ, φαίνεται στο βάθος ο νεοδιανοιχθείς τότε δρόμος που περνούσε πάνω από την εκκλησία και πήγαινε προς Μύλους. Η άλλη φωτογραφία, είναι κατά την ώρα της τελετής αγιασμού των υδάτων). 


       Η ώρα λοιπόν περνούσε, το τζάκι  μπουμπούνιζε, τα στομάχια  γέμιζαν με όλα τα καλούδια, τα ποτήρια ανέβα-κατέβα,  πειράγματα, αστεία, αλάνθαστες γνώμες επι παντός επιστητού!  αλλά και όμορφα  τραγούδια, έβρισκαν όλα αρμονικά  τη θέση τους στην πολύβουη παρέα μας. Είκοσι πέντε άτομα, μια αγκαλιά. Ένα σώμα  μικροί μεγάλοι. Ό,τι είχε φέρει ο ένας, ήταν  "κοινός μεζές" για όλους. Προτεραιότητα βέβαια, στα παιδιά. Θυμάμαι εκείνη την ημέρα τον Γρηγόρη Μήτσαλα που ήταν κι από τους μεγαλύτερους της παρέας και καλίφωνος (πάντα στο ψαλτήρι του Προδρόμου και του Αγιαμηνά), που ξεκίνησε και τραγουδούσε το "Ρετσίνα μου αγνή, κεχριμπαρένια...." 

        Εμείς τα παιδιά, τολμηροί ορειβάτες  και ασυγράτητα αγρίμια, βγαίναμε συχνά και έξω στον αυλόγυρο να χαρούμε το χιόνι. Εκει λοιπόν (φωτο την οποία τράβηξε ο μακαρίτης ο Γιώργος Καραγιαννόπουλος), με έλουσε στην κυριολεξία με απούμες ο Τάκης ο αδλεφος μου και κλαμένος ξαναμαζεύτηκα στη φωλιά  στο τζάκι  να στεγνώσω!  Στον κάτω χώρο του σπιτιού, θυμάμαι που ήταν το αχούρι όπου έδεναν τα ζώα στο παχνί και έτρωγαν στεγνό χορτάρι. Κάτω από τη σκάλα  ήταν όμορφα αραδιασμένα τα ξύλα για το τζάκι. 

  

      Κάποια στιγμή, περιεργαζόμενος   τον χώρο του μοναδικού αυτού ιδιότυπου "καταφυγίου", το μάτι μου έπεσε σε μια "εντοιχισμένη" ασπρόμαυρη φωτογραφία με τον (μακαρίτη από τότε) Τέλη Μπιλιούρη τον πατσιατζή, κι  αυτός  φανατικός λάτρης και περιπατητής του Βερμίου. Γύρω απ'τη φωτογραφία του, υπήρχαν γραμμένα στη μνήμη του αρκετά στιχάκια με καταπληκτικές ρίμες, γραμμένα από κάποιον πραγματικά ταλαντούχο  Ναουσαίο "ποιητή". Από τα στιχάκια αυτά, μπόρεσα να αποστηθίσω μόνον τα δύο, τα οποία και θυμάμαι μετά από .... 53 χρόνια:   1. "Μπιλιούρη Τέλη έφυγες, από το σπιτικό σου, και οι δικοί σου έκλαψαν, τον γρήγορο χαμό σου. 2) Για εκδρομή δεν χάλασες, καμιά φορά χατήρι, Άγιο-Ταξιάρχη Πρόδρομο, και Έξω Αγια-Σωτήρη". 

         Η αναφορά μου αυτή στον Ταξιάρχη, μαζί  με τη φωτογραφία του "Αγιασμού" των υδάτων, ας είναι ένα ιερό Μνημόσυνο για όλους εκείνους του πιστούς οδοιπόρους που ανέβαιαν υπό αντίξοες συνθήκες να τελέσουν τον Αγιασμό των Υδάτων στο μοναδικό μας ξωκλήσι. 

   


   Γιατί ο Ταξιάρχης, έχει πραγματικά τη δική του Ιστορία για τη Νάουσα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου