Η ΣΥΛΛΗΨΗ ΤΟΥ Α. Δ. ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΤΟΥ 1873 Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Ο Αναστάσιος Δημητρίου (Τσάμη) Καρατάσσος, εγγονός του Γερο Καρατάσσου και επίσης εγγονός του στρατηγού Γρίβα από τη μητέρα του, την περίοδο Ιουνίου 1871 - Φεβρουαρίου 1873, επί 20 μήνες, κυκλοφορεί μεταξύ Ναούσης, Βεροίας, Αγίου Όρους, Βόλου και Θεσσαλονίκης.
Η εμφάνισή του και τα ταξίδια του αυτά ξάφνιασαν πολλούς. Είχαν περάσει 50 χρόνια από την καταστροφή της Νάουσας και πολύ πιο λίγα, μόλις 19 από τη νέα επανάσταση στη
Χαλκιδική, που άναψε ο Τσάμης Καρατάσσος, και τα γεγονότα της Συκιάς. Οι μνήμες δεν έχουν σβηστεί.
Ξαφνιάστηκαν οι Ναουσαίοι, γιατί όχι και οι Βεροιώτες. Όσοι "τουρκολάγνοι" και όσοι φίλοι. Τους τουρκολάγνους ο παππούς του τους έλεγε Οθωμανοφρονούντες. Ξαφνιάστηκαν και οι Τούρκοι στη Θεσσαλονίκη. Άκου θράσος! Ένας Καρατάσσος και μάλιστα Αναστάσιος βολτάρει στην Εγνατία! Στ' αλήθεια, για ποιούς λόγους γίνεται αυτό το σύρε και έλα του Καρατάσσου στα Τουρκοκρατούμενα πάτρια χώματα;
Έγγραφα υπάρχουν. Τα έβγαλε στο φως από τα Αρχεία του κράτους ο ερευνητής και συγγραφέας Ιωακείμ Αθ. Παπάγγελος. Δυστυχώς όμως ούτε το Προξενείο της Θεσσαλονίκης φαίνεται να γνωρίζει τους λόγους, ούτε τα Υπουργεία μας, Εξωτερικών και Στρατιωτικών μας διαφωτίζουν, ούτε η τουρκική πλευρά αναφέρεται σε κάτι συγκεκριμένο. Μάλλον η υποκίνηση έγινε από συγγενή του αρχηγού της τουρκικής φρουράς που εγκλωβίστηκε και εξοντώθηκε το 1854 από τον Τσάμη στη Συκιά με την πυρπόληση του ενοριακού της Ναού*.
Η τουρκική πλευρά θέλει να κλείσει την υπόθεση, όταν αναφέρει σε έγγραφό της ότι ... είχε υπόνοιες πως ο Καρατάσσος ήταν λιποτάκτης του Ελληνικού Στρατού και τον συνέλαβε για να τον παραδώσει στο Ελληνικό Προξενείο. Έπρεπε ο Πρόξενός μας, είναι ο Κ. Βατικιώτης, να εκφράσει τις ...ευχαριστίες της Ελληνικής Κυβέρνησης για τη σύλληψη! Ωστόσο, το Προξενείο υποβάλλει το ερώτημα στο Υπουργείο: Ήταν στρατιωτικός ο Καρατάσσος;
Ο Υπουργός των στρατιωτικών απαντά: Ναι. και διευκρινίζει ότι ζήτησε άδεια εξόδου από τη χώρα και εν συνεχεία "αφέθη" = απελύθη. Όταν συνελήφθη δεν ήταν στο στράτευμα. Το έγγραφο υπογράφεται από τον Δ. Γρίβα, Υπουργό των στρατιωτικών.
Η σύλληψη έγινε μπροστά στο ξενοδοχείο Βενεδέτου, στην Εγνατία οδό, στις 5 Φεβρουαρίου 1873. Στη λεπτομερή διαμαρτυρία του ο Καρατάσσος αναφέρει ότι η σύλληψή του ήταν αναίτια, παράνομη, μειωτική της προσωπικότητάς του, επιζήμια για τα συμφέροντά του και ότι επιφυλάσσεται να καταφύγει στη δικαιοσύνη για την προσγενόμενη σε βάρος του ζημία και προσβολή.
Ο Βατικιώτης, που έστειλε Ρηματική Διακοίνωση στις Τουρκικές Αρχές για το γεγονός, υπέδειξε ταυτόχρονα στον Καρατάσσο να φύγει από τη Θεσσαλονίκη. Ο Καρατάσσος υπάκουσε και έφυγε για Δαρδανέλια - Κωνσταντινούπολη. Για ποιούς λόγους, το αγνοούμε. Ποια συμφέροντά του υπηρετούσαν αυτά τα ταξίδια μένει αδιευκρίνιστο. Να θυμηθούμε και τα Μουσουρικά; Και τότε ο πατέρας του Αναστασίου, ο Τσάμης, ζήτησε διαβατήριο για Κωνσταντινούπολη και ο Μουσούρος του το αρνήθηκε.
Για περισσότερα παραπέμπω στην εργασία του Παπάγγελου στα "Μακεδονικά" της Ε.Μ.Σ. ΚΗ΄, "Η περιπέτεια του Αναστασίου Δ. Καρατάσσου στη Θεσσαλονίκη το 1873". Ευχαριστίες οφείλω στον παλιό μου μαθητή και συνεργάτη Γιάννη Ρότζιο για το εύρημα.
* Ο Ναός στη Συκιά επισκευάσθηκε με δαπάνες του Τσάμη Καρατάσσου το 1861. Βλ. Ιωακείμ Παπαγγέλου Χαλκιδική, Θεσσαλονίκη 1981, σελ. 170.