Για το κρασί της Νάουσας ο λόγος.Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Πρακτικό της Δημογεροντίας αναφέρεται σε ενδιαφέρουσα δικάσιμο διαφοράς εμπορίας κρασιού Ναούσης μεταξύ Εβραίου εμπόρου και Ναουσαίου οινοπαραγωγού/εμπόρου το 1893. Ο Σαλονικιός Εβραίος που δεν ξόφλησε και δεν παρέλαβε το κρασί στον συμφωνημένο χρόνο ζητάει την παραλαβή του μετά παρέλευση τριμήνου. Ο Ναουσαίος αρνείται την παράδοση.
Το ενδιαφέρον μου βρίσκεται πέραν από τη
συναλλακτική διαφορά (το δίκαιο ας το βρει η Δημογεροντία!) στο ότι έχουμε μια συναλλαγή - εμπορία μεγάλης ποσότητας κρασιού από Εβραίο έμπορο προφανώς για Εβραίους. Το φημισμένο και περιζήτητο κρασί της Νάουσας που καπαρώθηκε προορίζονταν για καταναλωτές μέλη της Εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Κατά τα κρατούντα, απαγορευόταν στους Εβραίους να πίνουν κρασί μη εβραϊκής προέλευσης. Θεωρούνταν "τρεϊφά", μολυσμένο. Να υποθέσουμε ότι το κρασί θα έβγαινε ελεύθερο στην αγορά:
Μια αναφορά στη δίκη σε μεσολάβηση κάποιου "κατασκευστή οίνου" ανοίγει ορίζοντες. Ο "κατασκευαστής" είναι Εβραίος της Βέροιας, λέγεται Μαρδοχάν και έχει εισπράξει από τον Ναουσαίο Μήτση Αγγελάκη (τον εναγόμενο) δικαιώματα για προσφορά υπηρεσιών. Ποιές είναι αυτές οι υπηρεσίες: Από τη δίκη φαίνεται ότι δεν υπήρξε μεσολαβητής. Η συμφωνία έγινε στη Θεσσαλονίκη με τον γιο του Αγγελάκη και επικυρώθηκε από τον ίδιο τον Αγγελάκη. Στο πρακτικό αναγράφεται ότι δεν ήταν ελεύθερο να παρθεί το κρασί χωρίς να εξοφληθεί ο Μαρδοχάν. Τί υπηρεσίες λοιπόν προσέφερε ο Μαρδοχάν;
Θα πω την άποψή μου, ζητώ όμως βοήθεια για απόρριψη ή επιβεβαίωσή της. Στη Βέροια υπήρχε την εποχή στην οποία αναφερόμαστε οργανωμένη εβραϊκή Κοινότητα. Ασφαλώς υπήρχε Ραβίνος. Οι Εβραίοι ακολουθούσαν τις οδηγίες της Τορά για τη διατροφή τους. Για το κρασί. όταν δεν ήταν εβραϊκής παραγωγής, ακολουθούνταν μία διαδικασία εξάγνισής του για να πάρει πιστοποιητικό και σφραγίδα ότι είναι επιτρεπτή η κατανάλωσή του. Εκφράζω λοιπόν την άποψη ότι τα δικαιώματα του Μαρδοχάν είναι για την διαδικασία και την παροχή αυτού του Πιστοποιητικού από την Ισραηλητική Κοινότητα.
Σημειώνω ότι έναυσμα για την πορεία αυτή της σκέψης μου, μου έδωσε σημείωμα του φίλου κ. Απόστολου Ιωσηφίδη που μου γράφει τα εξής: "Κατά τους Εβραίους/μωσαϊκό νόμο για να είναι ένα κρασί "κοσέρ" "αγνό", άρα επιτρεπτό κρασί, έπρεπε να ήταν ελεγμένο από τον ραββίνο και σφραγισμένο με εχσσέρ/σφραγίδα".
Αν έτσι έχουν τα πράγματα, το κρασί της Νάουσας, πιστοποιημένο από την Ελληνική Κοινότητα της Νάουσας με επικολλημένη ετικέτα, για να καταναλωθεί και από τους Εβραίους έπαιρνε εχσσέρ/σφραγίδα ότι είναι αγνό και από την Ισραηλιτική Κοινότητα. Σήμερα έχει και σφραγίδα προελεύσεως και από την Ε.Ε.
Το πίνουμε λοιπόν άφοβα. Με μέτρο!