Για μια ολόκληρη εβδομάδα και για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες, από τις 12 μέχρι τις 20 του περασμένου Νοέμβρη, το ταπεινό δημόσιο Νηπ/γείο του Φαρμακά-Καμπιού της Κύπρου, έγινε ο μορφωτικός «ομφαλός» της Ευρώπης. Έγινε για μια ακόμα φορά, σταθμός του ευρωπαϊκού προγράμματος «COMENIUS», «Τέχνη για τη μάθηση, τέχνη για την ειρήνη, τέχνη για τη φύση, τέχνη για τη ζωή», που ξεκίνησε το 2010 και βρίσκεται καθ’ οδόν για να ολοκληρώσει τον κύκλο του το 2012. Εννιά ευρωπαϊκές χώρες, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα με ένα Νηπ/γείο η καθεμιά τους (Ελλάδα, Κύπρος, Ισπανία, Ρουμανία, Λετονία, Πολωνία, Γερμανία, Ιταλία, Τσεχία), εκπροσωπούμενες από...
είκοσι Νηπιαγωγούς, συναντήθηκαν στο όμορφο ορεινό χωριό της Κύπρου μας, καθώς το επέλεξαν –όχι τυχαία- ως σταθμό των εκπαιδευτικών τους συναντήσεων. Νηπιαγωγοί, παιδιά, γονείς και συνεργάτες του προγράμματος, έστησαν στο «άψε σβήσε» «μορφωτικούς αργαλειούς» και παρήγαγαν με απαράμιλλη τέχνη, μαστοριά και δεξιοσύνη, τέχνη, παιδεία, ειρήνη, πολιτισμό. «Υφαντές» και «υφάντρες» ξεχωριστοί όλοι τους, ανάμεσά τους όμως, πιο ξεχωριστή, η οικοδέσποινα Ανδρονίκη Κανάρη, η Νηπιαγωγός του χωριού. Πολύτιμοι συνεργάτες τα μέλη του «Συνδέσμου Γονέων», οι κοινοτάρχες κύριοι Χριστάκης Ξενοφώντος και Σάββας Πολύφημος. Δέκα σταθμοί κατασκευών, διακόσια άτομα, μικροί και μεγάλοι, παιδιά και γονείς παππούδες και γιαγιάδες, πηγαινοέρχονταν σα μέλισσες, ζωγράφιζαν, κολλούσαν, έκοβαν, εύχονταν, συνεργάζονταν, ύφαιναν πολιτισμό, αγάπη, ειρήνη, συνεργασία…Εκπαιδευτικές συναντήσεις, συζητήσεις, συμπλήρωση ερωτηματολογίων, ανταλλαγές προϊόντων, διήγηση λαϊκών παραμυθιών σε διάφορες γλώσσες, παρουσιάσεις παραδοσιακών μουσικών οργάνων… Ο χρόνος λίγος, οι προγραμματισμένες δράσεις πολλές! Άλλες τόσες μέρες να ήταν η συνάντηση, και πάλι δεν θα αρκούσαν για να γίνουν πράξη όλες οι προγραμματισμένες δραστηριότητες! Παραδοσιακά παιχνίδια, θεατρική παράσταση, τραγούδια, «τσιατιστά» (μελωδικά στιχάκια κυπριακής ντοπιολαλιάς) και φυσικά χορός, από τα μικρά Κυπριωτόπουλα, που σαν πραγματικοί χορευτές, με τις παραδοσιακές τους στολές, χορεύοντας το χορό της «Κούζας» και της «Τατσιάς», με τη συνοδεία δυο υπέροχων λαϊκών καλλιτεχνών (του «λαουτάρη» και του «βιολάρη»), κυριολεκτικά «μάγεψαν», έκλεψαν καρδιές. Ο Ανδρέας, ο τρίχρονος Χριστάκης, η Χρύσω, η Γαβριέλα, η Έλενα… όλοι τους παιδιά υπέροχα...«Μαθήματα» τοπικής οικονομίας: παραγωγή -και «κατανάλωση»- «ζιβανίας» (είδους τσίπουρου), «παλουζέ» (μουσταλευριάς), «σουζούκου». Το μεσημέρι και στο τέλος της ημέρας, έπαιρνε τη σκυτάλη, η μαγειρική: «σεφταλιές», «χαλούμι», «πίτες», «πισίες», «κούπες», «κουπέπια», νηστίσιμα και μη, γλυκά του κουταλιού... Επίγειες χαρές του ουρανίσκου... Επαφή με τη μαρτυρική ιστορία της Κύπρου: Κατάθεση στεφανιών στη μνήμη ηρώων αγνοουμένων από την τουρκική εισβολή, άναμμα κεριών στις εκκλησιές της, περιδιάβαση στην πράσινη Γραμμή, στις γειτονιές της Λευκωσίας και της Πάφου και στα μουσεία τους, εντρύφηση στις ομορφιές της κυπριακής γης. Οι 20 ξένοι εκπαιδευτικοί, πρεσβευτές της Κύπρου πλέον, θα μεταφέρουν στις χώρες τους την αλήθεια του κυπριακού δράματος: Δεν υπάρχει ελληνική και τουρκική Κύπρος. Υπάρχει μία Κύπρος διαιρεμένη βίαια, διχοτομημένη, που ένα κομμάτι της τελεί υπό τουρκικήν κατοχήν και είναι απαράδεκτο, για μια Ευρώπη που γκρεμίζει τα τείχη ανάμεσα στους λαούς και στους ανθρώπους τους, να ανέχεται αυτόν τον κραυγαλέο αναχρονισμό μέσα στο έδαφός της...Δώρο -έκπληξη προς την Κυπριακή γη, η βροχή! Χαρά Θεού για τους αγνούς κατοίκους της. «Κλείστε τις ομπρέλες σας, η βροχή είναι ευλογία!» έλεγαν και ξανάλεγαν οι «παλιότεροι», απευθυνόμενοι σε Κυπριακή διάλεκτο προς όλους μας… Τους καταλάβαμε και κλείσαμε τις ομπρέλες μας. Και η βροχή για μια εβδομάδα ξεδιψούσε τη διψασμένη κυπριακή γη παράλληλα με τις ψυχές μας που ξεδιψούσαν κι αυτές μες στο μορφωτικό πανηγύρι που ζούσαμε…ΕΠΕΣΕ η αυλαία με θεατρική παράσταση των δασκάλων της ΠΟΕΔ (ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ). «Το βασιλόπουλλον της Βενεδιάς», ήταν ο τίτλος του έργου, μια επιτυχημένη διασκευή ενός από τα πιο χαρακτηριστικά Κυπριακά Λαϊκά παραμύθια! Οι ερασιτέχνες ηθοποιοί αποδείχθηκαν καλύτεροι και από επαγγελματίες. Η τέχνη, ως μητρική γλώσσα της ανθρωπότητας, και πάλι έκανε το θαύμα της: όσοι δεν καταλάβαιναν τη γλώσσα, κατάλαβαν μια χαρά το έργο, χάρη στη διαμεσολάβησή της…Δώσαμε την υπόσχεση στους συναδέλφους μας εκπαιδευτικούς της ΠΟΕΔ ότι θα προσπαθήσουμε να τους φιλοξενήσουμε στον τόπο μας, για να παίξουν το έργο τους και για τα δικά μας παιδιά. Για να αποδείξουμε ότι η ΤΕΧΝΗ δεν έχει σύνορα. Ότι η ΤΕΧΝΗ είναι μια γλώσσα που την μιλούν όλοι η άνθρωποι ανεξαρτήτως γλώσσας... ΟΛΟΙ ΜΑΣ φύγαμε με την πίστη ότι το μέλλον θα είναι καλύτερο για τον άνθρωπο. Ότι η ανθρωπότητα τελικά θα βρει το δρόμο της. Αυτό είναι το όνειρό μας, η ευχή μας, η απαντοχή μας, στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε…
Για το 7ο Ολ. Νηπιαγωγείο Νάουσας Δόμνα Ελευθεριάδου- Συντονίστρια του Προγράμματος
ΠΑΡΑΘΕΜΑ: Γνωριμία με τα κυπριακά «τσιατιστά» (τραγουδήθηκαν «στο μορφωτικό πανηγύρι»):
«ΦΙΛΟΙ ΜΑΣ ΚΑΛΩΣΗΡΘΑΤΕ ΣΤΑ ΜΕΡΗ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ»
Σιήλια (1000) καλωσορίσατε
Σήμερα στη γιορτή μας (δις)
Χαράν έχουμεν μπόλιτζην
Που είσαστεν μαζί μας (δις)
Σήμερα ούλλον το χωρκόνΈσιει χαρές μεγάλες (δις)
Δασκάλες υποδέχεται
Με ανοιχτές αγκάλες (δις)
Που την Ευρώπην ήρτασιν
Δαπάνω στα χωρκά μας (δις)
Θέλουσιν να γνωρίσουσιν
Τα μέρη τα δικά μας (δις)
Με το νηπιαγωγείο μας
Έχουν συνεργασίαν (δις)
Το πρόγραμμα Comenius
Δουλεύκουν με μανία (δις)
Καλώς ήρτετε φίλοι μας
Με μας να γνωριστείτε (δις)
Τους τόπους μας τους όμορφους
Μαζί μας να χαρείτε (δις)
Τζιαι τη φιλοξενία μας
Ούλλοι να τη δεχτείτε (δις)
Τζιαι τα τραούθκια, τους χορούς
Να ευχαριστηθείτε (δις)
Τζιαι που να πάτε έσσω σας
Να ‘σιετε να λαλείτε (δις)
Πως σαν την Κύπρον εν εσιει
«να πάτε να τη δείτε» (δις)
Ο Φαρμακάς τζιαι το Καμπί
Είναι χωρκά ωραία (δις)
Τζι όποιος σε τούτα έρκεται
Βρίσκει καλήν παρέαν (δις)
Εν οι αδρώποι των χωρκών
Λεβέντες, δουλευτάες (δις)
Μα τζι οι γιαινέτζιες ούλλες τους
Ένι νοικοτζυράες (δις)
Εν οι μουχτάρηες( κοινοτάρχες) καλοί
Τον τόπον τους βουρούσιν(προσέχουν) (δις)
Τζιαι το μιτσίν σχολείο μας
Πάντα το βοηθούσιν (δις)
Έσιει γλυκά του κουταλιού
Δαμέ να σας τραττάρουν (δις)
Σιουσιούκκον μα τζιαι ππαλουζέν
Φάτε να σας γλυκάνουν (δις)
Πιείτε κυπριακόν κρασίν
Πιείτε τζιαι ζιβανία (δις)
Να ζήσετε χρόνια πολλά
Τζιαι με γερήν καρδίαν (δις)
Στον Άη Γιώρκην του Καμπιού
Άψετε το τζιερί σας (δις)
Στον καβαλλάρην Άγιον
Στείλτε την προσευχή σας (δις)
Τζιαι τώρα ήρτεν η στιγμή
Κοπέλες τζιαι κοπέλια (δις)
Με τραουθκιές τζιαι με χορούς
ν’αρκέψουσιν τα γλέντια (δις)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου