μουσική;». Το παιδάκι ξαφνιασμένο από την καλοσύνη του άνδρα ρώτησε πώς μπορεί να γίνει αυτό … Ο άνδρας του πρότεινε να περάσει μέσα στο κτίριο που σε μια παλιά πινακίδα έξω από την πόρτα του έγραφε «Ωδείο Ναούσης», έφερε μια παλιά, αλλά καλοδιατηρημένη κιθάρα, του τη χάρισε και του είπε αν θέλει να ξαναπάει να ρωτήσει τους γονείς του και εφόσον του επιτρέψουν να έρχεται να μαθαίνει μουσική. Το παιδάκι έτρεξε γεμάτο χαρά και αγωνία στους γονείς του, που δεν πίστευαν στ΄ αυτιά τους, αλλά την άδεια αυτή την έδωσαν. Το παιδί έμαθε μουσική, έμαθε κιθάρα, κατόπιν μαντολίνο και επί 26 χρόνια όχι μόνο αποτέλεσε μέλος της μαντολινάτας του Ωδείου Ναούσης, αλλά η μουσική το βοήθησε στην Παιδαγωγική Ακαδημία που αργότερα εισήχθη και μάλιστα είχε αποτέλεσμα ως και υποτροφία να πάρει … την υποτροφία που γεμάτος ευγνωμοσύνη τη δώρισε εκεί όπου γύρισε ο τροχός της ζωής γι΄ αυτόν.
Το δεκάχρονο παιδί ήμουν βεβαίως εγώ και το κτίριο στο οποίο είχε πέσει η «πετριά» μου ήταν το παλιό κτίριο του Ωδείου Ναούσης, εκεί μέσα στο στενάκι στη σημερινή οδό Παναγούλη … αλλά αυτό που είναι σπουδαίο να καταλάβει κανείς ήταν η ταυτότητα, η τεράστια προσωπικότητα και πνευματικό μέγεθος του άνδρα που έδωσε μια τέτοια ώθηση στο μύλο της ζωής μου και βοήθησε σε μέγιστο βαθμό στο να γίνω αυτός που σήμερα είμαι, προσωπικά, επαγγελματικά, οικογενειακά, μουσικά.
Αυτός ο άνθρωπος δεν ήταν άλλος από το Νικόλαο Ταούλα, τότε πρόεδρο του Ωδείου Νάουσας και ίσως τη μεγαλύτερη προσωπικότητα στα μουσικά και πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, αλλά συνάμα και την πιο αδικημένη προσωπικότητα από την πόλη αυτή. Τον άνθρωπο που έβαλε την ποιοτική μουσική και τον πολιτισμό στο σπίτι του Ναουσαίου, που έζησε και πέθανε για την πόλη αυτή, που την ύμνησε όσο κανένας άλλος με την ίδια τη ζωή του, με επιστέγασμα το έργο ζωής του «ΝΙΑΟΥΣΤΑ», ένα ορατόριο για συμφωνική ορχήστρα και τετράφωνη χορωδία, που εξιστορεί το χαλασμό της Νάουσας μέσα από πρωτότυπα μουσικά μονοπάτια που συνδυάζουν την κλασσική Παιδεία του Νικολάου Ταούλα με τις μελωδίες της Μακρινίτσας και των ναουσαίικων δρόμων της παραδοσιακής μουσικής. Με το έργο του συγκλόνισε, συγκίνησε, ακούμπησε την καρδιά του Ναουσαίου και άφησε τεράστια παρακαταθήκη, μουσική, πολιτιστική, αλλά και πνευματική.
Η συγκινητική προχθεσινή ανάρτηση του Δημοσθένη Ταούλα, γνωστού δικηγόρου της πόλης και συμπαραστάτη του Δημότη, στη δέκατη επέτειο του θανάτου του πατέρα του Νικολάου, μου ανακίνησε πολλές μνήμες, έργα και ημέρες αυτής της μεγάλης προσωπικότητας, αλλά έβγαλε και δύο μεγάλα «ΓΙΑΤΙ», τα οποία ήρθε νομίζω η ώρα ν΄ απαντηθούν από την κοινωνία της Νάουσας και από αυτούς που οφείλουν να τιμήσουν την προσφορά του αυτή ….
Σαν μια αναδρομή στη ζωή και την προσφορά του συνέλεξα ορισμένα στοιχεία που θεωρώ πως πρέπει να τα γνωρίζει ο Ναουσαίος ! Ο Νικόλαος Ταούλας γεννήθηκε το έτος 1932 στη Νάουσα ! Γιος του Κωνσταντίνου Ταούλα και της Ευαγγελίας Ταούλα, το γένος Γιόκαλα ! Έξυπνος, διορατικός και καλλιεργημένος, ανήσυχο πνεύμα, αφού γλίτωσε από τις φλόγες του Εμφυλίου, τελείωσε αριστούχος το εξατάξιο Γυμνάσιο κι επειδή οι συνθήκες της εποχής δεν του επέτρεπαν να προχωρήσει και σε Πανεπιστημιακές σπουδές, εργάστηκε ως υπάλληλος της Ηλεκτρικής Εταιρίας και της ΔΕΗ. Οι παλιότεροι τον θυμούνται σαν την ήρεμη δύναμη στα γραφεία της ΔΕΗ, με την μεθοδικότητα, την εργατικότητα, το χιούμορ, το πνεύμα βοήθειας προς το συνάνθρωπο.
Ο μεγάλος του έρωτας υπήρξε όμως ανέκαθεν η μουσική. Από έφηβος, εκεί στις αρχές της δεκαετίας του ’50, με τη μελωδική του φωνή, την κιθάρα του και τις παρέες της εποχής ήταν ο πρωτεργάτης της Ναουσαίικης καντάδας και η πιο περιζήτητη παρέα των νέων της εποχής, όπως μου διηγούνταν και ο δικός μου πατέρας. Δεκάδες ιστορίες με τον κυρ Νίκο έχουν να διηγηθούν οι περισσότεροι παλιοί Ναουσαίοι. Ήταν ο πρώτος και μόνος που ήξερε να παίζει και να μαγεύει με τη χαβάγια του και άριστος κιθαρωδός με μελωδική φωνή. Υπήρξε χορωδός στο Ωδείο Νάουσας από το 1951, ενώ από το 1962 ως το 1979, για 17 ολόκληρα χρόνια Πρόεδρος στο αγαπημένο του Ωδείο, όπου έδωσε τη ζωή του. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως το Ωδείο είχε γίνει η πρώτη του οικογένεια, αντί της συζύγου και των παιδιών του. Τον θυμάμαι μέσα στο χειμώνα και το κρύο, χωρίς έστω μια σόμπα, για να ζεσταθεί, να γράφει χαρτιά, πρακτικά, έντυπα, επιστολές, τα πάντα μόνος του ή σχεδόν μόνος του, με μεθοδικότητα, μ΄ εκείνα τα όμορφα στρογγυλά γράμματα του ανθρώπου με τη βαθιά αγάπη στην τάξη, τη νομιμότητα, την τελειομανία και την τυπικότητα. Επί των ημερών του το Ωδείο Νάουσας άνθισε και έγινε γνωστό έξω από τα σύνορα της Νάουσας, στο Πανελλήνιο και όχι μόνο. Βραβεία σε Πανελλήνια Φεστιβάλ Χορωδιών, όπως της Αθήνας, της Έδεσσας, συμμετοχές και συναυλίες απανταχού της Ελλάδας, αλλά και στη Βουλγαρία με την αδελφοποιημένη τότε χορωδία της Πλανινάρσκα Πεσέν του Φιλίπ Αμπράμοβ, καταξιωμένοι μουσικοί όπως οι Βαρβέρης, Μώρος, Μόρας, που έπιασαν τη μπαγκέτα του μαέστρου και ένα Ωδείο που είχε εκτοξευθεί κι έγινε γνωστό στα πέρατα.
Το 1979 – 80 ο πάντα διορατικός τότε Δήμαρχος Δημήτρης Βλάχος, άνθρωπος με βαθιά αγάπη στη μουσική και τον πολιτισμό, διακρίνει στο Νίκο Ταούλα αυτόν, που μπορεί να πραγματοποιήσει το μεγάλο όνειρο της δημιουργίας ενός Δημοτικού Μουσικού Ωδείου και του αναθέτει την εκτέλεση του έργου αυτού. Και φυσικά δεν έπεσε έξω ! Ο Νικόλαος Ταούλας, ακάματος εργάτης και βαθύς γνώστης του αντικειμένου, με προσωπικές του ενέργειες και με την αμέριστη στήριξη του Δημάρχου κ. Βλάχου, στήνει από τα θεμέλια την Εστία Μουσών Νάουσας ! Αρχικά πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής αυτής και μετά πρόεδρος του Δ.Σ. αυτής, κατόπιν καταφέρνει να την κάνει νομικό πρόσωπο και να βγάλει κρατική άδεια Σχολής Μουσικής και Κλασσικού Μπαλέτου. Γίνεται πρόεδρος αυτής από το 1982 ως το 1988, οπότε και αποχωρεί. Στα χρόνια αυτά στήνει σχεδόν μόνος του τη Σχολή, τη στελεχώνει με μουσικούς και δασκάλους κλασσικού μπαλέτου Πανελλήνιας εμβέλειας και καλλιτεχνικούς διευθυντές τα μεγαλύτερα ονόματα στο χώρο του Πολιτισμού, ενώ παράλληλα με τις μεγάλες του γνώσεις στη μουσική στήνει και την παιδική χορωδία της Εστίας Μουσών …. Πολλά από τα παιδιά που σήμερα είναι στην ηλικία των 40+ ετών, τον θυμούνται με αγάπη κι ευγνωμοσύνη.
Παράλληλα όμως με τα παραπάνω ο Νικόλαος Ταούλας ποτέ δεν ξέχασε την πρώτη του αγάπη, το Ωδείο Ναούσης, το οποίο με δικές του αποκλειστικά ενέργειες φρόντισε έκτοτε και έως σήμερα να στεγασθεί στο Κτίριο της Εστίας Μουσών, αφού ως τότε το Ωδείο δεν είχε στέγη και άγονταν και φέρονταν στο Κτίριο του Κατηχητικού του Ι.Ν. της Μεταμόρφωσης.
Ο Νικόλαος Ταούλας παράλληλα με τα παραπάνω, με άρτια θεωρητική μουσική παιδεία (πτυχιούχος στη Θεωρία της Μουσικής), γνώσεις μουσικών οργάνων (πιάνο, κιθάρα κλπ.), υπήρξε πολυγραφότατος συνθέτης πολλών μουσικών κομματιών. Έως και το Τροπάριο της Κασσιανής διασκεύασε για τετράφωνη χορωδία.
Το μεγάλο του έργο όμως, το ορατόριο ΝΙΑΟΥΣΤΑ, για το οποίο αφιέρωσε τα 22 τελευταία χρόνια της ζωής του, ήταν η μεγαλύτερη παρακαταθήκη στην ιστορία και τον Πολιτισμό της Νάουσας. Ένα έργο που ευτύχησε ν΄ ακούσει το 2010, λίγους μήνες πριν πεθάνει και το οποίο τα παιδιά του και η σύζυγός του σε μια συγκινητική τελετή, όπου ξαναπαίχθηκε το έργο, τον Απρίλιο του 2017, το δώρισαν στο Δήμο Νάουσας … Τεράστια παρακαταθήκη … Ήταν η τελευταία του επιθυμία … Το έργο να δωρηθεί στο Δήμο Νάουσας, γιατί τη Νάουσα υμνούσε, τους αγώνες της και στον πολιτισμό της Νάουσας ήταν ταγμένος ο Νικόλαος Ταούλας σ΄ όλη του τη ζωή.
Ο άνθρωπος αυτός κυριολεκτικά αφιέρωσε τη ζωή του στη Νάουσα, με την ψυχή και το πνεύμα του και χάρισε τρία μεγάλα πνευματικά παιδιά: Την αναγέννηση κι εκτόξευση του Ωδείου Νάουσας, την Εστία Μουσών και την τεράστια παρακαταθήκη που λέγεται ορατόριο ΝΙΑΟΥΣΤΑ. Ο Νικόλαος Ταούλας έβαλε τη Νάουσα στο χάρτη του πολιτισμού, την τίμησε και την ύμνησε όσο λίγοι !
Εδώ όμως αρχίζουν τα μεγάλα ερωτήματα: Πώς τίμησε η Νάουσα το άξιο τέκνο της, προ αλλά και μετά το θάνατό του; Μια ανώνυμη πλακέτα κάποτε από το Ωδείο Ναούσης, μια πρόταση το 2011 από το Συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας (υπό την προεδρία του πρώτου Προέδρου αυτής Θωμά Τσουκαλά, που ουδέποτε προχώρησε από την τότε δημοτική αρχή) να πάρει το όνομά του η αίθουσα κοντσέρτων της Εστίας Μουσών και δύο φορές που το έργο εκτελέσθηκε προς χάριν και τέρψη του Ναουσαίου με όσα αυτό περιλαμβάνει, αρκούν;
Η Νάουσα, οφείλει περισσότερα στον άνθρωπο αυτό. Οφείλει έστω και μετά θάνατον να δείξει ότι τιμάει τα άξια τέκνα της ! Οφείλουν Δήμος και Ωδείο Νάουσας την ύψιστη τιμή προς τον άνθρωπο και την προσφορά του ! Να τον περάσουν στην αιωνιότητα ! Να μείνει στην ιστορία !
Προτείνω ο Δήμος Νάουσας να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες, ώστε το κτίριο της Εστίας Μουσών να λάβει το όνομα του Νικολάου Ταούλα, του ανθρώπου που το έστησε και το ανέστησε και αυτό και την Εστία Μουσών ως σχολή και μέσα σ΄ αυτό ν΄ αναρτήσει την προτομή του σπουδαίου αυτού ανθρώπου.
Επίσης προτείνω το Ωδείο Νάουσας, στην επόμενη επίσημη συναυλία του να τιμήσει επώνυμα το Νικόλαο Ταούλα, αφιερώνοντας όλη τη συναυλία στη μνήμη του και εκτελώντας κάποια από τα έργα του, μέσα στα οποία και το τροπάριο της Κασσιανής με τη δική του διασκευή.
Οι μεγάλες προσωπικότητες χρειάζονται και ιδιαίτερη τιμή … Για να μείνει το όνομά τους αιώνια χαραγμένο στα χνάρια του πολιτισμού αυτής της πόλης … όπως αυτός τίμησε σε όλη του τη ζωή και ύμνησε τη Νάουσα !
Νικόλαος Σπαθάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου