Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2017

ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ, Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ. Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Στις 12 του Απρίλη του 1848, δεκαοχτώ μόλις χρόνια από την επίσημη εγκατάσταση στη Νάουσα των Ναουσαίων που έμειναν στην περιοχή μετά την ολοσχερή καταστροφή της πόλης,  συντάσσεται και υπογράφεται στη Νάουσα, που ξαναβρίσκει τα βήματά της, ένα προικοσύμφωνο. Ο Ναουσαίος Μηνάς
Αναστασίου αποφασίζει να δώσει την κόρη του Λεμονιά στον Ματθαίο Ιωάννου ως γυναίκα και την προικίζει με χωράφια, οικιακά σκεύη και φορέματα, που αναφέρονται σε αυτό.
Το προικοσύμφωνο ξεκινάει με έναν τυπικό πρόλογο που έχει ως εξής: "Επειδή ακούομεν τον Απόστολον Παύλον να λέγει: έκαστος την ιδίαν και εαυτού γυναίκα εχέτω, και έκαστη γυνή τον ίδιον άνδρα εχέτω, τίμιος γαρ ο γάμος εν πάσιν και η κοίτη αμίαντος, διο και εις γάμου κοινωνίαν συναπτόμενοι παρά Κυρίου ευλογίαν έχουσιν δια πρεσβειών της Υπεραγίας ημών Θεοτόκου Μαρίας, και του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Προκοπίου και πάντων των αγίων, διά τούτο και εγώ ο Μηνάς Αναστασίου μέλλω να δώσω εις γάμου κοινωνίαν, την θυγατέρα μου Λεμονιάν προς το Κ. Ματθαίον Ιωάννου.  Και πρώτον μεν την εύχομαι από καρδίας όλα της ευλογίας τα αγαθά, και επομένως τη δίδω προίκα τα ως ακολούθως γεγραμμένα:"
Ακολουθούν τα προσφερόμενα ως προίκα που είναι: "3: τρεις Μπούντας, έξων η μία καλή, αι δε άλλαι κατώτεραι, 3: τρία μεταξωτά φουστάνια, 5: πέντε έτερα παρακατινότερα, 2: δύο ζικέτας, 12: δώδεκα υποκάμισα, 6: έξ έτερα".
Ακολουθεί η αναφορά στα ακίνητα και στο σπιτομάζωμα, που είναι: 2:κομμάτια αμπέλια, έν εις το μανδρί, και έν εις την ράχην του Τασιώνα, :το σπίτι μου ομού με το μύλον, και με το σπιτομάζωμα, και ως είκοσι πέντε οκάδας μπακιρικό, 3: τρία βαένια και μίαν κάδαν. [πλάγια προσθήκη, αριστερά]: δίδω και εν χωράφι εις το καλντιρίμι όσα στρέμματα και αν είναι.    
Στο τέλος του προικοσυμφώνου ο Μηνάς Αναστασίου ορίζει τις υποχρεώσεις του γαμβρού.
"Ταύτα πάντα ανήκουσιν εις την θυγατέρα μου, αλλά δίδονται εις εξουσίαν του συζύγου της, όστις έχει το δικαίωμα να τα κυβερνήσει κατά τον συμφερότερον τρόπον, χωρίς όμως να έχει την άδειαν να πωλήσει τα κινητά ή ακίνητα κτήματα άνευ συγκαταθέσεως της συμβίας του. Προσέτι ο σύζυγος της είναι εις χρέος να γηροκομήση και εμέ και την γυναίκα μου, και μετά τον θάνατον μας να είναι τέλεια κληρονόμος η θυγάτηρ μου Λεμονιά και εις παν ότι ευρεθή κινητόν ή ακίνητον κτήμα υπό την εξουσίαν μου, χωρίς να ενοχληθεί παρ΄ άλλου τινός, των άλλων θυγατέρων μου και συγγενών μου. Ως υποσχεθέντες λοιπόν να διαφυλάξωμεν, τας διαληφθείσας συμφωνίας εξ αμφοτέρων των μερών, εγένετο και το παρόν προικοσύμφωνον τη ιδία ημών βεβαιώσει και τη υπογραφή των αξιοπίστων μαρτύρων, ίνα έχει το κύρος και την ισχύν έν παντί τόπω, χρόνω και κριτηρίω δικαιοσύνης, διό και υποφαινόμεθα".
Το προικοσύμφωνο κλείνει με τις υπογραφές του Μηνά Αναστασίου και των μαρτύρων, όπως παρακάτω:
" Μηνάς Αναστασίου βεβαιώνω τα άνωθεν" "Παπαφίλιππος Λούση μαρτυρώ" "Χ΄Κωνσταντίνος  Χ΄Αργύρη μαρτυρώ" "Ιωάννης Σιμανίκα μαρτυρώ" "Αγγελάκης Ιωάννου μαρτυρώ"
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
Ποιος ο Μηνάς Αναστασίου; Υπάρχει ένα δημοτικό τραγούδι, το τραγούδι της Σωτηρώς, κόρης του Σερέτ Μηνά. Ο Σερέτ Μηνάς είχε τέσσερες κόρες. Η μία κόρη, η Σωτηρώ, όταν μαθαίνει την απόφαση του πατέρα της να την παντρέψει με έναν λεβέντη έμπορο που ήρθε από την Αραπιά στενοχωρείται και φωνάζει τις αδελφές της να πει τον πόνο της. "Δεν είναι μάνα μ΄ Βέροια, δεν είναι Βοδενά , δεν είναι Σαλονίκη, την κράζουν Αραπιά". Μία από τις αδελφές της είναι και η Λεμονιά. Ο Σερέτ Μηνάς και ο Μηνάς Αναστασίου κατά την οικογενειακή παράδοση των Ματθαίου είναι το ίδιο πρόσωπο. Υπάρχει, μάλιστα, και σήμερα Σωτηρώ Ματθαίου-Βαφείδου, παντρεμένη στη Βέροια.
Ποιο το επάγγελμά του Μηνά Αναστασίου, φαίνεται από το προικοσύμφωνο. Ο Μηνάς έχει μύλο, τον οποίο δίνει προίκα στη θυγατέρα του. Είναι μυλωνάς.
Ο γαμβρός, ο Ματθαίος Ιωάννου, μπαίνει σώγαμβρος στο σπίτι του πεθερού του, αναλαμβάνοντας να γηροκομήσει τον πεθερό και την πεθερά του. Όποια περιουσία δημιουργηθεί μέχρι το τέλος της ζωής του Μηνά θα είναι υπό την κυριότητα της συζύγου του Λεμονιάς.
Ο Ματθαίος Ιωάννου δεν είναι Ναουσαίος. Στο επάγγελμα είναι ζωγράφος και αναφέρεται σε συμφωνητικό αγιογράφησης ως Μολδαβός. Μέχρι πρότινος φυλάσσονταν στην κατοχή της Καίτης ( Αικατερίνης) Ματθαίου το διαβατήριό του. Εικόνα με την υπογραφή του Ματθαίου Ιωάννου υπάρχει στον Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος της Νάουσας.
Ο Χριστόδουλος Ματθαίου, ο συγκροτημένος, μεγάλος αγιογράφος είναι γιος του Ματθαίου Ιωάννου, του Μολδαβού και της Ναουσαίας Λεμονιάς Αν. Μηνά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου