ΟΙ ΒΛΑΧΟΙ-ARMANOI ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ

Η έλευση των πρώτων εποίκων στην σημερινή Νάουσα, χρονολογείται γύρω στα 1430, στην αρχική ακόμη φάση της Οθωμανικής κατάκτησης. Το 1700 στην ανατολική πλευρά του Βερμίου υπάρχουν ήδη αρκετοί οικισμοί, που βρίσκονταν σε άμεση επαφή με την δυναμική πόλη της Νάουσας. Έχουμε ενδείξεις από αναφορές ότι ορισμένοι απ’ αυτούς τους οικισμούς και κυρίως στις ψηλότερες περιοχές του Βερμίου ήταν βλαχόφωνοι. Σημαντική καθίσταται
η αναφορά του ιστορικού της Νάουσας Ευστ. Στουγιαννάκη ότι πριν το 1822 η Κουτσούφλιανη κατοικούνταν από 90 βλάχικες οικογένειες.Έχουμε μια γραπτή μαρτυρία του Κρουσοβίτη καθηγητή, του πανεπιστημίου του Βελιγραδίου Ντούσαν Πόποβιτς, στο βιβλίο που εξέδωσε το 1927 «ΑΡΜΑΝΟΙ-ΒΛΑΧΟΙ των Βαλκανίων», όπου φαίνεται πως τουλάχιστον πριν το 1726, υπήρχαν εγκατεστημένοι Βλάχοι-Αρμάνοι στην Νάουσα. Παρά ταύτα, η πλέον εξακριβωμένη περίπτωση ομαδικής εγκατάστασης Βλάχων στην πόλη μας τοποθετείται στα 1771, όταν 150 με 200 περίπου οικογένειες ήρθαν από την Σαμαρίνα.( πηγή: Α.J.B.WACE –M.S.THOMPSON «Νομάδες των Βαλκανίων» ) Αυτό αναφέρεται και σε επιστολή που έστειλαν οι Nαουσαίοι στον Αλή Πασά στις 26 Μαΐου το 1801, στην οποία δηλώνουν ότι στην πόλη υπήρχαν Σαμαρινιώτες εγκατεστημένοι 30 χρόνια περίπου ( η ημερομηνία αυτή συμπίπτει και με την καταστροφή της Μοσχόπολης και της Νικολίτσας το 1769). Οι Βλάχοι της Νάουσας μοιράστηκαν την τύχη της πόλης με τους υπόλοιπους κατοίκους της, ζώντας από πρώτο χέρι την επανάσταση και τη συνακόλουθη ολοκληρωτική καταστροφή. Επίσης, συνέβαλαν τα μέγιστα στο στήσιμο της ελληνορθόδοξης κοινότητας μετά το 1830, καθώς και στην διαμόρφωση της αστικής της τάξης. Άμεσος απότοκος της ενασχόλησης τους με τα κοινά ήταν να ενσωματωθούν στο κυρίαρχο ελληνόφωνο στοιχείο χάνοντας με τον τρόπο αυτό την βλάχικη γλώσσα. Σύμφωνα με Οθωμανικό Τεφτέρι-κατάστιχο του 1838-1840 στην συνοικία της Παναγιάς κατοικούσαν 54 βλάχικες οικογένειες, που μαζί με την βλάχικη μιλούσαν και την ελληνική γλώσσα. Το 1913 υπήρχαν 800 με 900 Βλάχοι κάτοικοι στην Νάουσα που μιλούσαν την βλάχικη γλώσσα, ενώ δεν μπορούσε να προσδιορισθεί ο ακριβής αριθμός κατοίκων βλάχικης καταγωγής λόγω της διαδοχικής εγκατάστασης και αφομοίωσης(πηγές: Ευστ. Στουγιαννάκης «Ιστορία της πόλης της Νάουσας» & Αστ. Κουκούδης «Μελέτες για τους Βλάχους» ). Αργότερα και μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα έχουμε εγκατάσταση βλάχων και νέων οικογενειών από την Σαμαρίνα , κατά πάσα πιθανότητα συγγενείς με τις ήδη υπάρχουσες , από το Σέλι, Αβδελλιώτικης καταγωγής στην περιοχή της Ευαγγελίστριας , την Βλάστη, την Σιάτιστα και το Νυμφαίο Φλωρίνης. Πολλά μέλη των οικογενειών αυτών γίνονται οικονομικοί παράγοντες της πόλης και παίρνουν μέρος στην βιομηχανική ανάπτυξη της. Κατά την διάρκεια της κατοχής και μετά, αρκετές οικογένειες εγκαταστάθηκαν από τα χωριά Άνω Σέλι, Άνω Γραμματικό, Κεδρώνα, Ντραζίλοβο, Φαρσαριώτες οι οποίοι εγκαταστάθηκαν κυρίως στην συνοικία της Αγ. Παρασκευής και αργότερα του Μουσταφά και της Βάλιας. Σήμερα ο Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Νάουσας προσπαθεί να κάνει μια καταγραφή πλησιάζοντας όσο πιο κοντά γίνεται στον ακριβή αριθμό των βλάχικης καταγωγής κατοίκων της πόλης.

 ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ Η ΚΟΠΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ

Ο Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Νάουσας σας προσκαλεί την Κυριακή στις 16 Ιανουαρίου και ώρα 10,30 πμ στην αίθουσα του Συλλόγου για:

...Α] Την κοπή της βασιλόπιτας των μελών του.

B] Την εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση
α] Εκλογή προεδρείου Γενικής Συνέλευσης [Πρόεδρος, Γραμματέας,
Εφορευτική Επιτροπή].
β] Απολογισμός δράσης απερχόμενης διοίκησης.
γ] Εκθεση Εξελικτικής Επιτροπής
δ] Τοποθετήσεις-προτάσεις των μελών της Συνέλευσης
ε] Εγγραφή υποψήφιων στο ψηφοδέλτιο, για την εκλογή του νέου
διοικητικού συμβουλίου του συλλόγου.
στ’] Εκλογές-αποτελέσματα.

Η παρουσία σας θεωρείτε απαραίτητη.




Με εκτίμηση το ΔΣ