Ο βομβαρδισμός της Θεσσαλονίκης. Ένα παράτολμο εγχείρημα αντιπερισπασμού. Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Στις 18 Φεβρουαρίου του 1822 δυο Ψαριανά πλοία φορτωμένα με πολεμοφόδια, το ένα με τον Μπαρμπαστέργιο και το άλλο με εμένα, γράφει ο Κασομούλης, πιάνουν το λιμάνι του Ελευθεροχωρίου, στην Πιερία. Το πρώτο την αυγή. Το δικό μου καράβι το εσπέρας. Ο Μπαρμαστέργιος "φανατιασμένος" βρήκε τον Καπετάν Διαμαντή και του μετέφερε τα όσα ήξερε. Και ο Διαμαντής, θερμοκέφαλος, χωρίς
να με περιμένει, κάθισε και έγραψε γράμματα σε όλους τους Ολύμπιους οπλαρχηγούς και στη Νάουσα, στους Καρατάσσο, Ζαφειράκη και Γάτσο.
"Οι καπεταναίοι ζηλωταί εις το πρώτον, ο λαός αγανακτισμένος από τα βαρέματα των Τουρκών [εις το δεύτερον] και προδιατεθειμένοι* [εις το τρίτον], άρχισαν να ανάπτουν τα αίματά των, και ήταν ανυπόμονοι να κτυπήσουν, να ιδούν την ανάστασίν των".
Ο Καρατάσσος απάντησε στον Διαμαντή Νικολάου "ευχαρίστως" και ζήτησε από μένα, λέει ο Κασομούλης, να οδηγήσουμε τα Ψαριανά πλοία να βομβαρδίσουν τη Θεσσαλονίκη προς αντιπερισπασμό. Δεν κατάλαβα τι νόημα μπορούσε να έχει αυτό το εγχείρημα, που το έβλεπα πολύ δύσκολο. Κουβέντιασα το θέμα με τους Ψαριανούς πλοιάρχους και εκείνοι δέχτηκαν. Ξεκινήσαμε για τη Θεσσαλονίκη, να υλοποιήσουμε την επιθυμία του αείμνηστου οπλαρχηγού που είχε την ευθύνη της  επανάστασης της Νάουσας.
Αυτά γράφει ο Κασομούλης. Ο Καρατάσσος χρειάζονταν τον αντιπερισπασμό, γιατί η επανάσταση στη Νάουσα ξεκινούσε την επομένη, 19 Φεβρουαρίου, και πρώτος στόχος ήταν η κατάληψη της Βέροιας με κοινή ενέργεια Διαμαντή - Καρατάσσου. Ο βομβαρδισμός της Θεσσαλονίκης σήμαινε την κήρυξη της επανάστασης στη Μακεδονία και στόχευε στη δημιουργία αισθήματος ανασφάλειας στους Τούρκους. Στην σχεδιασμένη κοινή ενέργεια Νάουσας - Ολύμπου για την κατάληψη της Βέροιας, δεν μπόρεσε να πάρει μέρος ο Διαμαντής. Απάντησε ότι περιμένει από μέρα σε μέρα τον Σάλα, τον ορισμένο από το Κέντρο (Δ. Υψηλάντη) αρχηγό της επανάστασης στη Μακεδονία.
Επανερχόμενοι στον βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης δίνουμε τον λόγο στον Κασομούλη. "Εσηκώθημεν εις τα πανιά και με έναν σιγανόν μαΐστρον αέρα προχωρούσαμεν προς τον κόλπον". Στο δρόμο μας, όπως μας λέγει, τα πλοία συνάντησαν τέσσερα άλλα πλοία Ευρωπαϊκά και πήγαιναν μαζί, στολίσκος έξη πλοίων. Ώσπου να δώσουν τα χαρτιά τους τα άλλα πλοία, εμείς κάναμε τους ελιγμούς μας, φτάσαμε σε θέση βολής, υψώσαμε τις Ελληνικές Σημαίες και βομβαρδίσαμε τον προμαχώνα στο Μπες Τσινάρ (πέντε πλατάνια)**, "Εγώ με το τηλεσκόπιο εκοίταζα τι εγίνετο. Είδα φεύγοντες όλους με βίαν από την ακρογιαλιάν προς το φρούριον και κανέναν εις τους πύργους Τούρκον εις τους προμαχώνας, να κτυπήσουν".
"Με την ίδιαν διεύθυνσιν επεράσαμεν και τον προμαχώνα του Βαρδαρίου λεγόμενον, και απορούσαμεν την ακινησίαν αυτήν των Τουρκών. Στρέψαντες την πλώρην προς τον λιμένα [προορισμού] μας, με τον ίδιον αέρα εφτάσαμεν το εσπέρας εις Ελευθεροχώρι" [Πιθανή ημερομηνία: 20 Φεβρουαρίου].
Την άλλη μέρα ο Κασομούλης ξεφορτώνει τα πλοία και κάνει τη διανομή των πολεμοφοδίων (μπαρούτι κ.ά.) στους οπλαρχηγούς του Ολύμπου και των Πιερίων.
*Θα το πει και αλλού ο Κασομούλης. Η επανάσταση στη Μακεδονία ήταν προετοιμασμένη με άρχοντες και λαό αποφασισμένο.
**Βλ. 1) Lascaris Μ., La revolution grecque vue de Salonique. Rapports des consuls de France et Autriche (1821 - 1826) "Balkania" 6 (1942) σελ. 151, 2) Κασομούλης Ν. Ενθυμήματα στρατιωτικά τ.1, σελ.178. 3) Ι. Κ. Βασδραβέλλη, Η Θεσσαλονίκη κλπ. σελ. 22 και 4) του ιδίου, Οι Μακεδόνες κατά την επανάστασιν του 1821, έκδοση τρίτη, σελ.163.